Sponsorlu

 


Teknoloji Haberleri 

Osmanlı İmparatorluğunun / Devletinin Gerileme Dönemi

Osmanlı İmparatorluğunun / Devletinin Gerileme Dönemi

Osmanlı Devleti’nin gerileme dönemi her zaman için merak konusu olmuştur. Günümüzde bir çok insan Osmanlı İmparatorluğunun nasıl gerilediğini anlayamıyor belki de inanamıyor da diyebiliriz. Dolayısıyla iyi bir kaynaktan Osmanlı İmparatorluğunun gerileme dönemine dair bilgileri derlediğimiz bu içerik bir çok konuya ışık tutar nitelikte.

Osmanlı nasıl geriledi, Osmanlının gerilemesindeki en önemli etkenler neler ve Osmanlı gerileme döneminde toplumun algısı nasıldı gibi konulara değindiğimiz Osmanlı’nın gerileme dönemi temalı içeriğimize dilerseniz hiç vakit kaybetmeden geçelim ve Osmanlı Devletinin gerileme dönemindeki etkenleri hep beraber görelim.

1. Merkezi Yönetimin Bozulması

Şehzadelerin sancaklara gönderilmemesinden dolayı, devlet işlerinde yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olmadan devletin başına geçmeleri. Padişahların tecrübesizliğinden yararlanan saray kadınlarının ve ağalarının devlet yönetiminde etkili olmaları.

Küçük yaşta tahta çıkmaları (IV. Mehmed 6 yaşında tahta çıkmıştır). Önemli makamların liyakata bakılmadan rüşvet ve iltimas yoluyla dağıtılması gibi nedenler etkili olmuştur. Devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur. Deneyimsiz kişiler tahta geçmiş, bu nedenle merkezi yönetim bozulmuştur.

2. Ekonominin Bozulması

Coğrafi Keşiflerin etkisiyle ticaret yollarının yön değiştirmesi ve gümrük gelirlerinin büyük ölçüde azalması. 17. yüzyılda Avusturya ve İran ile yapılan savaşların yüklü harcamalara yol açması
İhracatın azalması, ithalatın artması ve kapitülasyonların giderek Avrupalı devletlerin sömürü aracı haline gelmesi.

Sömürgelerden Avrupa’ya yüklü miktarda altın ve gümüşün gelmesi, bu madenlerin bir miktarının Osmanlı ülkesine girmesi ve paranın değerini düşürerek enflasyonu artırması. Vergilerin yükseltilmesi üzerine köylerde yaşayan insanların vergilerini ödeyemeyerek tarımsal üretimi bırakmaları. Saray masraflarının artması.

gibi nedenler etkili olmuştur. Köyden şehre göçler sonucu üretim azalmıştır fazladan asker alımı ile askeri masrafların artması gibi nedenler de etkili olmuştur.

3. Askeri Sistemin Bozulması

III. Murat döneminden itibaren kapıkulu ocaklarına kanunlara aykırı asker alınarak sayılarının artırılması. Yeniçerilerin geçim sıkıntısını ileri sürerek askerlik dışında işlerle uğraşmaları. İltizam sisteminin yaygınlaşması üzerine tımar sisteminin önemini kaybetmesi ve eyaletlerde asker yetiştirilmemesi.

Askeri bilgisi olmayan insanların komutanlık rütbelerine getirilmesi. Avrupa’da meydana gelen harp teknolojisindeki gelişmelerin takip edilmemesi. Yeniçerilerin sayılarının artmasıyla kendilerini büyük bir güç olarak görmesi gibi etkenler Osmanlı askeri sisteminin bozulmasına neden olmuştur.

4. Sosyal Alandaki Bozulmalar

Tımar sisteminin bozulması, nüfusun artması ve Anadolu’da çıkan Celali isyanları halkın devlete olan güvenini sarsmıştır. 17. yüzyılda başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerin nüfusları hızla artmış, bu durum şehirlerde işsizliğe ve güvenliğin bozulmasına neden olmuştur. Sonuç olarak, devlet bu isyanları güçlükle bastırdı ve halkın devlete güveni azaldı.

5. Eğitim Sisteminin Bozulması

Eğitim sisteminin temelini oluşturan medreselerin çağın gerisinde kalması ve Avrupa’da eğitim alanında meydana gelen yeniliklerin takip edilmemesi. Pozitif bilimlerin medreselerin müfredatından çıkarılması. Medrese öğrenimi görmemiş pek çok kişiye ilmi rütbeler verilmesi. Yeni doğmuş çocuklara müderrislik unvanının verilmesi ve beşik uleması diye adlandırılan bir sınıfın ortaya çıkması.

6. Dış Etkenler

Coğrafi Keşiflerle zenginleşen ve ekonomilerini güçlendiren Avrupa devletleri, Rönesans ve Reform hareketleriyle düşünce ve bilim hayatında önemli atılımlar yapmıştır. Osmanlı İmparatorluğu Avrupa’daki teknolojik ve bilimsel gelişmelere ayak uyduramamış, Avrupa’nın gerisinde kalmıştır.
İmparatorluğun batıda Viyana, doğu da İran’a kadar ulaşmasıyla imparatorluğun doğal sınırlara ulaşması. Avrupalıların Haçlı anlayışıyla Osmanlı İmparatorluğu’na hep birlikte saldırmaları gerilemeye neden olmuştur.

7. İslahatlar

Bu dönemde Karlofça ve İstanbul Antlaşması’yla kaybedilen yerleri geri almak ve mevcut toprakları korumak amacıyla batıda Avusturya ve Venedik, kuzeyde Rusya ve doğuda İran ile savaşlar yapılmıştır. Bu yüzyılda Avrupa’dan geri kalındığı Pasarofça Antlaşması’ndan itibaren kabul edilmiş ve yapılan ıslahatlarda Avrupa örnek alınmıştır.

Karlofça Antlaşması ile Osmanlı bir dizi tedbirler almaya başlamış ve mali, iktisadi, idari yapılanmaya gitmiş, ordu ve donanmanın yenilenmesi çalışmalarını başlatmıştır. III. Ahmet döneminde Osmanlı Avrupa kentlerine geçici elçiler göndererek yenilikleri takip etmek istemiştir. Bu dönemde matbaa getirilmiş, İstanbul’a bir kâğıt ve kumaş fabrikası kurulmuştur.

İlk özel matbaa kullanılmış ve kullananlar Said efendi ile İbrahim Müteferrika’dır ilk eserde vankulu lugatıdır. Sultan I. Mahmud (1730-1754) ve III. Mustafa (1757-1773) dönemlerinde Osmanlı Ordusu modernize edilmeye çalışılmış, humbaracı ve topçu ocaklarının Batı tarzında teşkilatlandırılmasına girişilmiştir.

Bir Fransız subayı olan Comte de Bonneval, 1731’de humbaracı ocağının ıslahına başlayarak ocağın ihtiyaç duyduğu talimli askeri yetiştirmek üzere de 1734 yılında Üsküdar’da bir hendesehâne (mühendislik okulu) açılmasını sağlamıştır. Nitekim disiplinli ve modern talim ve terbiye ile yetiştirilen bu askerî sınıfın Rusya ve Avusturya ile 1736-1739’da yapılan savaşlarda büyük hizmeti görüldü.

Ancak, bu sınıf 1747’de yeniçerilerin baskını sonucu kapatıldı. Sultan III. Mustafa da tahta geçer geçmez, Fransa’dan mühendisler getirterek Mühendishane ve Bahriye sınıfını ve okullarını modern usullere göre ıslah etmeye ve onları talim ve terbiyeye girişti. Batıdaki gelişmeleri öğrenmek amacıyla Fransa ve Almanya’ya elçiler gönderdi. Tıp ve Astronomi sahaları ile ilgili çalışmalar hızlandırıldı.

8. Askeri Teşkilat

Bu döneme ait birçok padişah devletin gerilediğini ve önlenmesi gerektiğini düşünerek birçok tedbir almaya çalışsa da Yeniçeri ocağının görev yapamaz hale gelmesi ile yeniliğe açık iyi yetişmiş padişahlara destek olacak devlet adamı olmaması Osmanlının gerilemeyi durduramamasına yol açmıştır.

Osmanlı Devleti’nin gerileme dönemine dair önemli konulara değindiğimiz Osmanlı İmparatorluğu’nun gerileme dönemi konulu içeriğimizin sonuna geldik. Umarım tarih severlerin aydınlandığı bir içerik olmuştur. Daha fazla bu tarz tarih ve aktüel içerikler için yandaki bağlantıya tıklayarak ilgili kategorilerimize göz atabilirsiniz.

YAZAR BİLGİSİ
Serhat Turan
Cesaretin içinde deha, güç ve mucize vardır.
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

tiktok izlenme hilesi - deneme bonusu - deneme bonusu - deneme bonusu - deneme bonusu veren siteler - deneme bonusu - Instagram takipçi satın al - finans platformu - güncel haberler - girişimci olmak