Lojistik Nedir? Ne İşe Yarar? Türleri Nelerdir?

Lojistik nedir sorusunun birden çok cevabı vardır. Birinci ve ayrıntılı cevap ‘Müşterilerin gereksinimlerini yerine getirmek üzere her çeşit ürün, bilgi akışı ve servis hizmetinin, başladığı yerden tüketildiği son yere dek olan arz zinciri içerisindeki deviniminin, tesirli ve müsmir bir biçimde tasarlanması, uygulanması, nakledilmesi, depolanması ve kontrol altına alınması hizmetidir’ biçiminde verilebilir.

Türk Dil Kurumu da aynı terimi, ‘Bireylerin gereksinimlerini yerine getirmek üzere her çeşit  bilgi akışının, ürünün ve servisin başlanılan yerden ulaşacağı noktaya dek nakledilmesinin etkili ve verimli bir şekilde tasarlanması ve uygulanması’ olarak tanımlanır.

Bir diğer tanım da; ‘İnsan, ürün ve hizmet benzeri kaynakların, gereksinim duyulan yerde ve istenilen vakitte gereklerinin hazırlanması için bir araç’ biçimindedir. Esasen askeri otoritenin donanım ve materyalleri nasıl sağladığını, naklettiğini ve depoladığını izah etmek adına kullanılmakta olan askeri bir kavramdır.

Lojistik Ne İşe Yarar?

Arz zinciri ve iş manasında lojistik, müstehliklerin ya da firmaların ihtiyaçlarını karşılayabilmek için tüketim ve kaynak noktası arasındaki akışın idaresidir. Bu yönden bakıldığı zaman, üretim, ambalajlama, depolama, stok idaresi, taşıma, gümrükleme, malzeme nakletme ve bilgi akışının bütünleşmesini ihtiva eder.

Yani esasında lojistik “program” yapmaktır ve iş yerleri için çok büyük önem teşkil eden veya taşıması gerekli olan bir alandır. Ülkemizde pek çok işyeri bu vetirelerini doğru tasarlayamadığı için büyük maliyetlere tahammül etmek durumunda kalır.

Lojistik İdaresi Nedir?

Lojistik idaresi, firmanın nihai hizmet ve mallarının üretimi ile alakalı gündelik etkinliklerin işleyişine ve aktif idaresine odaklanır. Bu çeşit idare, arz zinciri patronajının bir kısmını meydana getirir ve malların faal, tesirli geri ve ileri akışını ve depolanmasını tasarlar, uygular ve denetler.

Bu süreç, işaret edildiği gibi, alıcılar tarafından belirlenen ihtiyaçları karşılayabilmek için istihsal noktası ile istihlâk noktası arasında tahakkuk eder. Bu alanı idare etmenin asıl amacı, bir girdi ya da kaynağın doğru oranını doğru vakitte tahsis etmektir. Ayriyeten, doğru harici ya da dahili alıcıya verilirken ayarlanan yere elverişli bir biçimde varmasını sağlar.

Lojistiğin idaresini doğru yapmak maliyetleri azalttığı, rantabiliteyi muhafaza ettiği ve fazlalaştırdığı için mühimdir. Doğru idare edilmeyen lojistik teslimat gecikmelerine, müstehlik ihtiyaçlarının yerine getirilememesine ve neticede işin parçalanmasına sebep olur.

Lojistik Türleri Nelerdir?

Farklı biçimlerde gerçekleştirilen lojistiğin türlerini şöyle tanzim etmek mümkündür:

Tedarik Lojistiği: İstihsal için gereken hammadde ve materyallerin gerekli materyali sağlayan kimselerden temin edilerek istihsal tesislerine veya istihsalde kullanılmak üzere depoya nakledilmesidir.

Üretim Lojistiği: İşyerleri kapsamında mevcut bulunan tüm mal akışlarının ve onlara ilişkin bilgi akışlarının tasarlanması, denetimi ve idaresini kapsar.

Dağıtım Lojistiği: Üretim adımının bitirilmesinin akabinde ürünlerin piyasaya ve alıcılara dağıtılması merhalesidir. Bu vetirede istihsal edilen ürünler fiziksel dağıtım bağlantıları ile piyasaya ya da direkt olarak alıcıya ulaştırılır.

Ters Lojistik/Geri Dönüş Lojistiği: Ürün değerinin muhafaza edilmesi ya da uygun biçimde ortadan kaldırılmasının temin edilmesi için hammaddelerin, vetire içi stokların, sonuncu ürünlerin ve alakalı bilgilerin istihlâk noktasından istihsal noktası istikametine olan akışının, tesirli ve maliyet bakımından faal olacak bir biçimde tasarlanması, gerçekleştirilmesi ve denetiminin sağlanmasıdır.