Kendi Kendine Konuşmak Delilik mi? Self Talk’ın Faydaları!

“Kendi kendine mi konuşuyorsun sen? Deli misin?”

kendi kendine konuşmak: Bu lafı çok sık duyuyoruz. Sahi, kendi kendine konuşan insanlara neden deli diyoruz, olmadık yakıştırmalar yapıyoruz? Kendi kendinize konuşuyor olmanız, gerçekten deliliğe bir işaret mi? Yoksa tam tersine, kendi kendine konuşmak, sağlıklı bir aklın işareti olabilir mi?

Her ne kadar gürültülü bir dünyada yaşıyor olsak da, birçok insan hayatındaki aşırı sessizlik ile mücadele ediyor. Kimi yalnız yaşıyor, kimiyse sadece kendi işine bakan, sohbete pek yanaşmayan diğer insanlarla… Bu, özellikle de dijital çağda çok daha yaygın bir problem haline geldi. Herkesin elinde teknolojik aletler var.

Televizyon izleyebilir ya da müzik açıp sessizliğe engel olabilirsiniz. Ama ya aradığınız, bir insanla konuşmaksa? Kafanızda dönüp duran düşünceleri yaşayan bir kişiye aktarmaksa? Büyük ya da küçük, fark etmez, başarılarınızın bir kısmını diğerleriyle paylaşmaksa?

Her ne kadar diğer insanların varlığı sosyal gelişimimiz açısından çok önemli olsa da, yalnız kaldığınızda kendi benliğinizle konuşmak, büyük bir boşluğu kısmen de olsa doldurmanıza yardımcı olur. Kendi kendinize konuşmanızın nedeni, güvenilir dostlar arama nedeniyle aynıdır: fikir alışverişinde bulunmak ve iletişim kurmak.

Zaten bu nedenle genellikle daha güçlü duygular ve hisler deneyimlerken kendimizle konuşuruz. Mesela öfkeliyken, gerginken, bir işe aşırı odaklanmışken veya heyecanlıyken…

Bu olay, sandığınızdan çok daha yaygın bir olgu. Yapılan bir araştırmada, farklı zorluklara sahip 6 ayrı görevi yerine getirmeye çalışan yetişkinlerin %100‘ünde kendi kendine konuşma görüldü. Katılımcıların %80‘i, görevlerin 6‘sının tamamında kendisiyle konuştu. Yani bu, insanlar için sıradan bir olgu.

Bilimde buna “gizli konuşma” veya “özel konuşma” adı veriliyor; yani kendi kendine konuşma, delilik ile ilgili olan bir konu değil; kişinin diğer insanlardan ziyade, kendisine özel yaptığı konuşmalar olarak kategorize ediliyor. Aynı zamanda bir yetişkin olarak zekanızı daha aktif bir şekilde kullanmanızı da sağlıyor.

Yani işin sadece psikolojik tarafı yok, bir de sinirbilimsel tarafı var. Sessizce düşünmek yerine, kendi kendinize konuştuğunuzda, beynin konuşma ile ilgili bölgelerini aktif hale getirdiğiniz için, üzerine kafa yorduğunuz konularda farklı perspektifler kazanmanız mümkün olabilir.

İnsanlar kendileriyle baş başa kaldığında, kendisiyle yüksek sesle konuşmaya yatkın olanların duygusal olarak daha stabil, daha mantıklı kararlar alabilen, daha etkili olma potansiyeline sahip kişiler olduğu düşünülüyor. Bunlar, biyolojik ve kültürel evrimde bize fayda sağlayan unsurlar.

Buradaki kritik nokta ise şu: Kendi kendinizle konuşurken, herhangi bir görsel veya işitsel halüsinasyon yaşamıyor olmalısınız. Yani kendi kendinizle konuştuğunuzun tamamen bilincinde olmalısınız. Eğer ki kendi ağzınızdan çıkmayan sesleri, kulağınıza fısıldanmış gibi deneyimliyorsanız veya gerçek olmayan kişileri fiziksel olarak, gözünüzün önündeymiş gibi görüyorsanız, bu durumda sağlıklı bir kendi kendine konuşmadan söz etmiyoruz.

Birçok uzman, 2 ila 7 yaş arası çocuklarda kendi kendine konuşma davranışını araştırıyor; çünkü bu, çok küçük yaşlarda başlayan bir davranış. Ufak bir çocuğu bir süre inceleyecek olursanız, oyun oynarken veya bir iş üzerindeyken, kafa yorduğu süreci yüksek sesle anlatmaya meyilli olduğunu görebilirsiniz. Bu, hem dil becerilerini geliştirmeyi sağlayan bir davranış, hem de sosyal yalnızlığın giderilmesine katkı sağlıyor.

Bazı araştırmalar, kendi kendine konuşmanın beyni düzenleyici ve özellikle hatırlanması gereken şeyleri daha kolay hafızada tutmayı sağlayıcı bir etkisi olduğunu gösteriyor. Çünkü kendi kendimize konuştuğumuzda, mecburen yavaşlıyoruz. Daha yavaş düşünmek, konu üzerine daha fazla kafa yormamızı sağlıyor. Bu da, hem hafızamıza katkı sağlıyor, hem de daha doğru kararlar almamıza yardımcı oluyor.

Kendi kendinize konuşurken, kendinize nazik olmayı unutmayın. Elbette arada sırada kendinize sövdüğünüz veya kızdığınız olabilir; ancak üzerinize çok gitmemek, daha sağlıklı kararlar alabilmenizi ve yersiz yere strese girmemenizi sağlayabilir. Kendinize sorular sormaktan ve bu sorulara cevaplar aramaktan çekinmeyin. Eğer motivasyon arıyorsanız, kendi kendinize olumlu cümleler kurmanız faydalı olacaktır: “Bunu başarabilirim.” gibi.

Kendi kendine konuşmak faydaları:

1. Konsantre olmayı sağlar.
2. Beyni geliştirir.
3. Kendine güveni artırır.
4. Hafızayı güçlendirir.
5. Kişiye kendini iyi hissettirir.

Kendi kendine konuşma ile ilgili sözler:

Kendi kendinizle konuşmak evrimsel açıdan son derece sağlıklı bir davranış.

Kendi kendinize konuşmanın bir faydası, en azından birilerinin sizi dinliyor olduğunu bilmektir.