Çölyak Hastalığı Nedir? Gluten İçeren ve İçermeyen Tahıllar Nelerdir?
Gluten tüketimi Çölyak hastaları için ince bağırsakta hasara yol açan bir otoimmün ( bağışıklık sisteminin yanlışlıkla vücudun normal dokularına saldırdığı durumlar) bozukluktur. Yediğimiz tüm yiyecekler ince bağırsaktan geçer ve besin ögeleri, ince bağırsaktaki villus çıkıntıları sayesinde emilirler. Ancak gluten, gluten alerjisi olan kişilerde ince bağırsaktaki villuslara zarar verdiğinden vücut için gerekli olan besin ögeleri ince bağırsakta emilemez ve gluten sindirilemez. İnce bağırsakta meydana gelen bu alerjinin adı da Çölyak’tır.
Çölyak için genetik faktör etkilidir diyebiliriz çünkü ailesinde, birinci derece akrabasında Çölyak olan bireylerde bu hastalığın görülme olasılığı 10 kat daha fazladır. Çölyak tanısı konulduktan sonra ömür boyu sürecek olan diyet tedavisine başlanır. Bu diyet tedavisi sağlık sorunlarının yaşanmaması ve besin maddelerinden vücudun yararlanabilmesi için çok önemlidir. Bir diyetisyen eşliğinde gluten içeren yiyecekler çıkarılmalı ve glutensiz yeterli ve dengeli bir program oluşturulmalıdır.
Çölyak hastalığı olan çocuklarda diyete dikkat edilmediği takdirde gelişimde durma, cilt problemleri ve anemi gibi olumsuzluklar gözlemlenebilir. Unutmayalım ki ‘Diyet en etkili ilaçtır.’
Gluten İçeren Tahıllar
- Arpa
- Buğday
- Çavdar
- Yulaf
Bunların yanında glutensiz beslenmede yasaklanan bazı yiyeceklerde şunlardır; boza, hazır çorbalar, bulgur, tarhana, buğday ve çavdar unu ile yapılan kek, börek, makarna, poğaça, bira, müsli ve gevrek bunlardan bazılarıdır.
Gluten İçermeyen Tahıllar
- Pirinç
- Karabuğday
- Mısır
- Kinoa
- Amarant
- Chia
- Teff
- Sorgum
Bunların yanında glutensiz beslenmede; taze meyve ve sebzeler, fındık, ceviz, badem, süt, peynir, yoğurt, kefir, ayran, yumurta, tavuk, kırmızı et, balık.., nohut, mercimek, barbunya, mısır ve patates nişastası, tüm yağlar, soya fasulyesi gibi bazı gıdalar serbesttir.
Tabi her hastalıkta olduğu gibi Çölyak hastalığında da bilinçlenmek için bir uzmana danışmak çok önemlidir,
Kendinize sağlıklı bakın..