Casus Yazılım Nedir? Türleri Nelerdir? Nasıl Korunulur?

Casus yazılım nedir? Casus yazılım (spyware), internetin kâğıt üzerindeki resim, yazı vb. simgeleri tanıyıp bilgisayar ortamına aktaran aracındaki bir uygulama ya da bilgisayar ortamında mobil bir uygulama biçiminde kişinin bilgisi ve tasdiki olmaksızın indirilen yazılımlara verilen addır. Kısaca casus yazılım, yüklenmiş olduğu bilgisayar ortamında istilacıya bilgisayarı kullanan kişinin ferdî ve mahrem bilgilerini aktarır.

Söz konusu bilgiler kullanıcı kişisinin internet ortamında dolaşma hareketleri ya da alım muamelatlarında kullanmış olduğu bilgiler olabilir ayriyeten tuş takımındaki basışları, kullanıcıya ait parolaları, oturum açma ya da  kredi kartı bilgilerini kaydedebilir ya da bu bilgilerde değişiklik yapabilir.

Casus Yazılımların Meydana Getirdiği Problemler

Casus yazılımlarda en mühim problem ve risk hüviyet soygunu adına kullanılabilecek olan bilgilerin çalınma ihtimalinin bulunmasıdır. Kurulduğu bilgisayar ortamında sosyal medyada kayıtlı şifreler, e-posta hesapları, kredi kartı ve alım satım bilgileri, göz gezdirme geçmişi, online bankacılıktan yararlanıldıysa banka hesapları ve buna benzer bilgisayar ortamında gerçekleştirilen her muamelatı istilacıya yayabilme ve bilgilerle kişinin ismine muamelatlar yapabilme ya da üçüncü kişilere satabilme rizikoları vardır.

Casus yazılım kurulmuş olan bilgisayar ortamında bir de verim problemleri meydana gelir. Program işletim dizgesinin ardında devamlı işleyeceğinden bilgisayar ortamında mühim oranda kaynak kullanımıyla bağlantılı yavaşlama meydana getirebilir.

Bilhassa şebeke bağlantısından kaynaklanan donma ya da yavaşlamalar peyda olacağı gibi uygulamalar arasında intikal malumatlarında ve uygulamalarda ağırlaşma teşkil eder. Hatta kimi hususlarda ekipmanlarda yoğun sıcaklaşmayla bağlantılı mekanizma çökmesine ya da ekipmanın arızalanmasına sebep olabilmektedirler.

Casus Yazılım Türleri Nelerdir?

Genel itibari ile  casus yazılımlar 4 en temel gruba ayrılır. Casus yazılımların bu kümeler altında pek çok türü vardır. Şimdi dilerseniz bu casus yazılım türleri nelermiş hep beraber bir göz atalım…

Casus yazılımlar;

1. Truva atları
2. Tanıtım yazılımları
3. Mekanizma izleyicileri
4. İzlem çerezleri

Truva atları kullanıcıları genelde ziyan program benzeri tanıtıp teessüs edildikten sonra bilgilere ulaşmak için uğraşan yazılımlardır. Tanıtım yazılımları cihazları ve bilgisayarları takip etmek adına kendini reklam tanıtım gibi tanıtan lakin temelinde casus yazılım barındıran yazılımlardır.

Mekanizma izleyicileri bilgisayar ortamındaki bütün devinimleri takip etmek ve tuş basışları, internette ziyaret edilen adresler, e-posta hesapları benzeri kullanıcıların duyarlı bilgilerini ele geçirmek için tasarımı yapılmış casus yazılımlardır.

İzlem çerezleri kullananları izlemek adına internet ortamında siteye giriş yaptıktan sonra durağan diske site çerezleri dahilinde kurulmuş olan ve çerez görünümlü olan casus yazılımlardır.

Casus Yazılımlardan Sakınmak Adına Yapılması Gerekenler

Casus yazılımlardan sakınmak adına evvela sirayet yöntemleri iyice bilinmeli ve sirayet ettikten sonra mekanizmada ne çeşit problemler meydana getirdiği iyi anlaşılmalıdır.

• Bilgisayara sirayet etmesini engellemek için e-posta açmamak ya da bilgisayar yazılımı yüklememek bir çare değildir.
• Kimi zaman en itimat edilen sitelerden dahi yüklenen yazılımlarda ya da siteye ait çerezlerde casus yazılım bulunabiliyor.
• Bilgisayar emniyetini sağlamak amacıyla en mühim önlem bilgisayar ortamındaki işletim dizgesinin devamlı aktüel tutulmasıdır.
• Bir başka tedbir de emniyet yazılımlarıdır. Güven veren bir antivirüs idrak etme ve ön hazırlık muhafaza etmeye ehil iyi bir internet güvenliği olan yazılım olmalıdır.
• Ancak bu hususta da dikkatli olunması gerekli olan emniyet yazılımının da devamlı aktüel olmasıdır.

Emniyet yazılımının devamlı aktüel olması son olarak baş gösteren tehditleri verisine not eder ve tehditlerin bilgisayara girmesine mani olur.