9 Şubat 1969 Tarihinde Kurulan Milliyetçi Hareket Partisi’nin Tarihte Yaşadığı Üç Büyük Bölünme

9 Şubat 1969 yılında kurulan Milliyetçi Hareket Partisi 55. yaşını kutluyor. Her daim Türk siyasetinde önemli bir ekol olan bu hareketin kendi tarihinde de yaşadığı önemli kırılma dönemleri oldu.  1969 yılında Nihal Atsız ekolü Türk ırkçılığını …

9 Şubat 1969 Tarihinde Kurulan Milliyetçi Hareket Partisi’nin Tarihte Yaşadığı Üç Büyük Bölünme

9 Şubat 1969 yılında kurulan Milliyetçi Hareket Partisi 55. yaşını kutluyor. Her daim Türk siyasetinde önemli bir ekol olan bu hareketin kendi tarihinde de yaşadığı önemli kırılma dönemleri oldu. 

1969 yılında Nihal Atsız ekolü Türk ırkçılığını programından çıkaran MHP’nin içinden 1993 yılında Büyük Birlik Partisi, 2017 yılında ise İYİ Parti koptu. 

MHP ve siyaset tarihimizde önemli yer tutan bu üç kırılmayı sizler için derledik.

Milliyetçi Hareket Partisi, 8-9 Şubat 1969 günlerinde Adana’da yapılan kongrede Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi’nin adını Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirmesiyle kuruldu. Partinin lideri Alparslan Türkeş’in önderliğindeki Genel İdare Kurulu’nda amblem olarak Üç Hilal belirlendi.

Bu süreçte MHP önemli bir yol ayrımı da yaşadı. 

İslamiyet ile barışık Türk Milliyetçiliği ile İslamiyet’i Arap Emperyalizmi olarak gören Nihal Atsız ekolü Türk Irkçılığı rekabetinde kazanan Alparslan Türkeş’in ‘ılımlı’ ideolojisi oldu.

Parti programı ve tüzüğü de buna göre dizayn edildi.

Bu noktadan sonra MHP, dindar bir sosyolojiye daha fazla yakınlaşmaya başladı.

Parti içindeki Nihal Atsız’a yakın ekibin önerisi olan Bozkurt amblemi ise resmi olmayan bir sembol olarak kaldı.

MHP, 1970’li yılların kaotik siyasi atmosferinde Alparslan Türkeş liderliğinde yoluna devam etti. 

5 Haziran 1977’de yapılan genel seçimlerde oy oranını yüzde 3.4’ten, yüzde 6.4’e çıkartarak 16 milletvekiliyle mecliste grup oluşturdu.

Bu seçimin ardından kurulan İkinci Milliyetçi Cephe Hükûmeti’nde ise biri başbakan yardımcılığı olmak üzere beş bakanlıkla temsil edilerek hükümete girmeyi başardı. 

12 Eylül 1980 Darbesi sonrası diğer siyasi partilerle birlikte MHP de kapatıldı.

1993 yılı geldiğinde MHP’yi ikinci bir kırılma bekliyordu. Bu sefer Parti’nin yeteri kadar “İslami” olmadığı gerekçesiyle isyan bayrağı açan Muhsin Yazıcıoğlu ve arkadaşları Büyük Birlik Partisi’ni kurdular.

Büyük Birlik Partisi, MHP’ye göre daha dindar bir programı savunuyordu. Alparslan Türkeş’in ‘bizim İslamiyet’i yaymak gibi bir misyonumuz yok’ şeklindeki sözleri sonrası parti içindeki çatlak derinleşti. 

Böylece MHP içinden başka bir siyasi akım doğmuş oldu.

Büyük Birlik Partisi, Ülkü Ocakları’nın karşısında Alperen Ocakları kurarak ayrı bir gençlik teşkilatlanmasına girişti.

Alparslan Türkeş’in vefatı sonrası partinin yeni genel başkanı Devlet Bahçeli oldu. Bahçeli ile çıkış yakalayan MHP, 1999 seçimlerinde tarihinin en yüksek oy oranına ulaşarak %18 oy aldı.

Bu seçimin sonucunda ikinci parti konumuna gelen MHP; DSP ve ANAP ile üçlü bir koalisyon kurdu. 

Başbakan Ecevit’in hastalığı ve ekonomik kriz ile çatırdayan koalisyonun ömrü çok uzun olmadı.

Devlet Bahçeli’nin çağrısıyla 3 Kasım 2002’de erken seçime gidildi ve bu seçimde koalisyonu oluşturan partilerin üçü de baraj altında kaldı.

MHP’de yaşanacak üçüncü kırılma için ise 2017 yılının gelmesi gerekiyordu. Bu tarihte kurulan İYİ Parti, bu hareketin içinden çıkan bir diğer önemli akım oldu.

İYİ Parti’nin kurulma süreci ise yaklaşık 2 senelik bir döneme yayılan oldukça sancılı bir gündem oluşturdu. O dönemde çok uzun süre MHP, gündemin ilk sırasından düşmedi. 

1 Kasım 2015 Seçimleri sonrası MHP içinde olağanüstü kurultay ve yönetim değişikliği talep eden dört isim genel merkeze karşı isyan etti.

Devlet Bahçeli’nin görevden ayrılmamakta ısrar etmesi sonrası MHP mahkemelik oldu.

Bu dönemde Devlet Bahçeli, iktidara yakınlaşarak günümüzde hala devam eden Cumhur İttifakı’nın temellerini oluşturdu. Başkanlık Sistemi’ne geçilmesi için EVET oyu kullanacağını açıklayan Bahçeli, başkanlık referandumunda da iktidara destek verdi.

MHP’li muhalifler ise 2017 yılının Ekim ayında Meral Akşener liderliğinde İYİ Parti’yi kurdu. 

Muhalif genel başkan adaylarından Ümit Özdağ ile Koray Aydın İYİ Parti’nin kurucuları arasında yer alırken Sinan Oğan ise MHP dışında başka bir partide siyaset yapmak istemediğini söyledi.

Ümit Özdağ daha sonra, İYİ Parti’den de ayrılarak Zafer Partisi’ni kurdu.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 1997 yılından beri partisinin liderliğini sürdürüyor. Siyasi tarihimizde en uzun süre partisinin başında kalan isimlerden birisi olarak dikkat çekiyor.

MHP ise 55 yıllık yolculuğunun ardından günümüzde Türkiye’nin en etkili siyasi partilerinden birisi olma özelliğini koruyor. 

Çok sayıda siyasi otoriteye göre MHP, günümüzde 1999 Seçimleri sonrası oluşan koalisyon günlerinden bile daha güçlü bir konumda. Bu gücünü de iktidarın bir paydaşı olmasından alıyor. 

AK Parti ile Başkanlık Referandumu sürecinde başlayan yakınlaşma ve ittifak ikliminin ise ne kadar devam edeceği merak konusu.

YAZAR BİLGİSİ
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.