2023 Nobel Ödülleri Sahiplerine Verildi Hangi Kategoride Kim Kazandı?

İsveçli Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine ölümünden sonra 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmette bulunanlara verdiği ödüller, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor.

Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından fizik, kimya, edebiyat, barışi ekonomi ve tıp olmak üzere 6 ayrı dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.

2023 Nobel Fizik Ödülü, ABD’li Pierre Agostini, Macar Ferenc Krausz ve Fransız Anne L’Huillier’e verildi. Üç bilim insanı, maddenin elektron dinamiklerini incelemek için attosaniye ışık darbeleri üreten deneysel yöntemlerin keşfini gerçekleştirdi. Ödülün verilme sebebinin de elektronların hareketini ve enerji değişimini ölçebilecek kısa ışık darbeleri oluşturma yöntemini bulmaları olduğu ifade edildi.

Moungi Gabriel Bawendi, Louis E. Brus ve Alexei I. Ekimov, kuantum noktalarının bulunması ve sentezlenmesi üzerine yaptıkları devrim niteliğindeki çalışmalarıyla 2023 Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldü.  Kuantum noktaları, LED lambaların geliştirilmesi, QLED teknolojisi ile bilgisayar ve televizyon ekranlarının aydınlatılması, biyokimya ve tıp alanında biyolojik dokuların haritalandırılması gibi çeşitli uygulamalarda kullanılmaktadır.

Norveçli yazar Jon Fosse, ‘söylenemeyenleri dile getiren yenilikçi oyunları ve nesirleri’ ile 2023 Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü. Fosse’nin dünya çapında sahnelenen oyunları ve nesirleri sayesinde giderek daha fazla tanınan bir isim haline geldiği ifade edildi.

Dünya çapında büyük bir etki yaratan mRNA tabanlı Kovid19 aşısının yaratılmasında büyük rolleri olan iki önemli bilim insanı, 2023 Nobel Tıp Ödülü’nün sahipleri oldu. 68 yaşındaki Macar kökenli bilim insanı Katalin Kariko ve 64 yaşındaki Amerikalı bilim insanı Drew Weissman, bu prestijli ödülü alarak tıp dünyasındaki başarılarını taçlandırdı.

2023 Nobel Barış Ödülü, kadın hakları konusundaki çalışmalarından dolayı cezaevinde bulunan İranlı aktivist Nergis Muhammedi’ye verildi. Açıklamada, ödülü kazanan Muhammedi’nin ‘herkes için insan hakları ve özgürlükleri teşvik etme mücadelesinde’ bulunduğu vurgulandı.

Amerikalı Profesör Claudia Goldin, 2023 Nobel Ekonomi Ödülü’nün sahibi oldu. Ödül, Goldin’in ‘kadınların iş gücü piyasasına etkilerine dair ilerlemiş anlayışı’ nedeniyle kendisine layık görüldü. Goldin’in çalışmalarının, iş gücü piyasasındaki cinsiyet farklılıklarının kökenini aydınlatmada önemli bir bilinç oluşturduğu ifade edildi.