Türkiye’de Son 20 Yılda 2,6 Milyon Düzensiz Göçmen Yakalandı: Türkiye’deki Düzensiz Göçmen Sayıları Belli Oldu

Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının kesişim noktasındaki Türkiye, yıllardır politik ve ekonomik açıdan gelişmemiş devletlerle zengin batı ülkeleri arasında köprü özelliği dolayısıyla, düzensiz göçmenler tarafından transit güzergah olarak kullanıldı. Bölgesinde yükselen güç olarak üçüncü ülke vatandaşlarının transit ülke konumundan çıkarıp hedef ülke konumuna taşıdığı Türkiye, Ortadoğu, Kafkasya ve Balkanlar’da yıllardır süregelen çalkantılardan kaçan zor durumdaki sığınmacılara kucak açtı.

1980’lerden sonra göç alan ülke konumuna gelen Türkiye’de yaşayan yabancı sayısı 4 milyon 449 bin 333 oldu. Türkiye’deki yabancılardan geçici koruma altındaki Suriyeli sayısı 3 milyon 109 bin 867, uluslararası koruma kapsamındaki yabancı sayısı 228 bin 290, ikamet izniyle bulunanların sayısı ise 1 milyon 111 bin 176 olarak kayıtlara geçti. Son yıllarda gerekli izin veya belgelere sahip olmadan Türkiye’ye giriş yapan veya kalan, yasal yollarla girip yasal süre içinde çıkmayan ya da çalışan düzensiz göçmen sayısı da arttı.

Ekonomik ve siyasi kriz, sosyal çatışma gibi faktörlerden yaşam standardı daha yüksek ülkelere gitmeyi arzulayanların hedef ülkesi haline gelen Türkiye’de bu yıl 11 Temmuz itibarıyla 113 bin 473 düzensiz göçmen yakalandı. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı verilerine göre, 2005 yılında 57 bin 428 düzensiz göçmen yakalanırken, geçen yıl bu sayı 254 bin 8’e yükseldi. Göç İdaresi Başkanlığı, düzensiz göçle mücadele kapsamında kolluk kuvvetleriyle çalışmalarını sürdürüyor.

Türkiye’de 2005’ten, 11 Temmuz 2024’e 20 yılda yakalanan düzensiz göçmen sayısı 2 milyon 654 bin 86 oldu. Yakalanan düzensiz göçmen sayısında 2014’ten sonra hızlı artış oldu. 2014’te 58 bin 647 düzensiz göçmen yakalanırken 2015’te bu sayı 146 bin 485’e, 2018’te 268 bin 3’e, 2019’da 454 bin 662’ye yükseldi. Bu yıllarda düzensiz göçmenlerin en fazla yakalandığı yıl 2019, en az yakalandığı yıl 32 bin 667 ile 2010 oldu. 2020’de 122 bin 302 olan düzensiz göçmen sayısı artarak, 2022’de 285 bin 27, 2023’te 254 bin 8 olarak kayıtlara geçti.

Yıllara göre yakalanan düzensiz göçmenlerin uyruklarına bakıldığında, 2014-2017 yıllarında ilk sırada Suriye’den, ikinci sırada Afganistan’dan gelenler yer aldı. 2018’den sonra ise en fazla Afganistan, ardından Suriye uyruklu düzensiz göçmen yakalandı. 2014 ila 11 Temmuz 2024 tarihleri arasında Türkiye’de yakalanan düzensiz göçmenlerden Afganistan uyrukluların sayısı 766 bin 587, Suriye uyrukluların sayısı 476 bin 574 oldu.

Bu yıl Afganistan uyruklu yakalanan düzensiz göçmen sayısı 34 bin 661, Suriye uyruklu düzensiz göçmen sayısı ise 23 bin 347 olarak kayıtlara geçti. Bu yıl Filistin uyruklu 6 bin 3, Türkmenistan uyruklu 7 bin 456, Fas uyruklu 3 bin 948, Özbekistan uyruklu 5 bin 214, Irak uyruklu 4 bin 4, İran uyruklu 3 bin 895, Mısır uyruklu 3 bin 22, Sudan uyruklu 2 bin 475 ve diğer ülkelerden de 19 bin 448 düzensiz göçmen yakalandı.

Maddi menfaat elde etmek amacıyla, yasal olmayan yollardan bir yabancıyı Türkiye’ye sokan, kalmasına imkan sağlayan veya ülkeden çıkaran göçmen kaçakçısı sayısı da arttı. Bu yıl Türkiye’de 6 bin 601, 2011 yılından bu yana ise 72 bin 321 göçmen kaçakçısı yakalandı. Son 14 yılda yakalanan göçmen kaçakçısı sayısı en fazla olan yıl, 10 bin 482 ile 2023 oldu.