Reel Sektör Bankalar Çekişmesi! Sanayicilerin Kredi Sorununda Perde Arkası: Gerilim Neden Şimdi Yükseldi?

‘Enflasyonla büyüme, çarkların dönmesi’ gibi tesellilerimiz olurken, istihdam artıyordu. Neşterden korkup estetik cerrah yerine güzellik merkezinde ufak dokunuşlarla çehresi değişenler gibi döviz meselesini de hallettik. Nasılsa verilerin çoğunda sorun görünmüyordu. Ancak trendler dipten değişiyordu. 

Zaten biz bütün zorlukları neden çekmiştik? Faizler düşük kalsın ki sanayicimiz, çiftçimiz, üreticimiz ucuz krediye ulaşsın da işsizlik azalsın, daha çok ihraç edelim ki para kazanalım, cari fazla verelim de enflasyonumuz da düşsün halkımızın refahı artsın diye. Ne umduk ne bulduk?

Merkez Bankası politika faizi ayrıca bankaların ihtiyaç (KMH dahil), taşıt, konut ayrıca ticari kredilerinin seyrini gördüğümüz bu grafikte faizlerin üreticiye gitmesinde sorun olana kadar çok bir tepki görülmedi. Oysaki enflasyon artıyor halk bu yükün altında eziliyordu. ‘Bugün aldığım her şey yarından ucuzdur’ düsturuyla harcamalarını erkene çekiyor, TL’de kalmak yerine enflasyonla mevduat arasındaki yüksek negatif farka bakarak tüketimi sürdürüyordu. Tabi dar gelirli için durum pek böyle değil temel ihtiyaçlara yetişmeye çalışırken alabildiği kredi ya da KMH (kredili mevduat hesabı) ile bütçesini döndürmenin derdine düşüyordu.

Ekonomist Kerim Rota, geçen hafta yaşananların perde arkasında ya da bilinçaltında neler olduğunu ‘Ne İstediniz de Vermedik?’ başlığıyla iki madde de açıklıyor.

Bu nedenle %22’nin üzerinde faizle kredi kullanmayın” tavsiyesi veriyor. %22 kredi faizini Cumhurbaşkanı’na bir şekilde açıklayabilir ancak %40-%50’yi asla anlatamaz. Bu dengenin sürdürülemez olduğunu herkes gibi o da biliyor, ancak önemli olan seçimlere kadar büyük bir kaza yapmadan mevcut pozisyonlarını koruyabilmek. Toplantının tansiyonunun yükselmesinin önemli bir nedeni de bu.

Talip Aktaş, Dünya’da ‘Bankalar çok mu kârlı?’ başlığıyla irdeliyor. 

Bankaların faiz gelir-giderleri, net faiz marjı, net kâr ayrıca kârlılık rasyolarına bakıyor. Sonra da bankalarda ayrıca sanayide kârlılık karşılaştırması yapıyor.