EYT’de Detaylar Netleşiyor! Kısmi Emeklilik ve Borçlanma Formülü: Kadro Çalışmasında 4 Madde Netleşti

EYT üzerine yapılan çalışmaların 2022 yılı bitmeden tamamlanması, 530 bin kamu çalışanını ilgilendiren çalışmanın da Ekim ayı bitmeden kamuoyu ile paylaşılması bekleniyor.

Vatandaşlar EYT ile ilgili güncel konuları sıkı bir şekilde takip ediyor. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yılını ayrıca primini doldurmuş ancak yaş şartı sebebiyle emekli olamayan vatandaşlar için bir çalışma grubu da oluşturuldu. Bu konuda oluşturulan çalışma grubunu duyuran Çalışma ayrıca Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin yıl sonuna kadar çalışmaların tamamlanacağını duyurmuştu.

Bunun dışında de 5000 ile 5975 gün arasında değişen prim şartı bulunuyor. Yaş şartı ise kademeli olarak işe giriş tarihine göre değişiyor. 8 Eylül 1999’da çıkartılan yasa ile yıl ayrıca prim şartının yanına yaş şartı da getirilmişti.

8 Eylül 1999 yılından önce sigortalı olarak işe başlayan binlerce vatandaşın henüz primleri tamamlanmamış halde. Kimisi çalışma imkanı bulamadığından kimisi de kayıtsız çalıştırıldığı için yeterli prime ulaşamadı.

Mevzuatımıza göre 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup EYT kapsamındaki vatandaşların 3600 günle yani 10 yıllık primle emekli olma imkanları bulunuyor. Eğer yeterli primi tamamlama imkanı yoksa 360/0 gün de emeklilik için yeterli oluyor. Burada emeklilik için üç şartın yerine gelmesi gerekiyor.

İlk olarak sigortalılık süresinin 15 yıla tamamlanması lazım. Ancak bu şart 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan herkes için tamamlandı.

İkinci olarak 4A (SSK) kapsamında 3600 gün primin ödenmesi isteniyor.

Üçüncü olarak da kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşın dolmuş olmasına bakılıyor.Bu üç şarttan hangisi en son biterse o tarihe göre de emeklilik yaşı belirleniyor.

Eksik primi olan erkek sigortalılar açısından askerlik borçlanması ile tamamlama imkanı da bulunuyor. Böylece EYT için primi eksik olan bir sigortalı bu yolla prim kazanabilir. Askerlik sigortadan önce yapılmışsa borçlanılan gün kadar işe giriş tarihi de geri çekilerek ve bir avantaj da kazanılıyor.

Primi eksik olan kadın sigortalılar için ise doğum borçlanması imkanı bulunuyor. Sigortadan sonra dünyaya gelen 3 çocuğa kadar borçlanma hakkı var. her bir çocuk için 2 yıl yani 720 gün kazanılabiliyor. Böylece üç çocuk borçlanan bir kadın sigortalı 2160 gün kazanıp eksik primini tamamlayarak EYT’li olabilir. Burada ne kadar süreye ihtiyacınız varsa o kadar borçlanabiliyorsunuz.

EYT kapsamı belirlenirken farklı kurumlardan sigortalı çalışmış vatandaşlar da değerlendirilmeyi alınıyor. Bunlardan birisi de Bağ-kur. Bu kapsamda işyeri açmış ya da şirket ortağı olmuş vatandaşlar geçmişte eğer primlerini ödememişlerse günleri donduruluyor borçları da siliniyor. Ancak bu dondurulan günleri ihya sistemi ile tekrardan kazanmak mümkün. Geçmiş günlerini ihya etmek isteyenler güncel asgari ücret üzerinden ödeme yaparak günlerinin tamamını alıyor ayrıca primlerine eklettirebiliyor.

Çalışma imkanı bulamayan sigortalılar eksik primlerini isteğe bağlı sigorta yaptırarak tamamlayabilirler. SGK’ya verilecek bir dilekçe ile başlayan isteğe bağlı sigortada her ay 30 gün kazanılıyor. 18 yaşından büyük Türk vatandaşı olmak ayrıca Türkiye’de ikamet etmek yeterli oluyor. Burada dikkat edilmesi gereken nokta yapılacak ödemelerin 1261 günü yani 3.5 yılı bulmaması. Bu sayı aşılırsa isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur kapsamından olduğu için emeklilik hesabı da Bağkur’a göre yapılıyor.

Primi eksik olan EYT’liler için bir başka imkan da hizmet tespit davası. Geçmişte sigortası yapılmış ancak primi eksik ya da hiç yatırılmamış olanlar ya da sigortasız çalıştırılanlar geçmişe dönük hizmet tespiti yaptırarak bu günlerini tescil ettirebilir giriş tarihini geri çekebilir. Sigorta girişi yapılıp primi yatırılmayanlar için vakit aşımı süresine bakılmazken kayıt dışı çalıştırılmış olanlar için geriye doğru vakit aşımı süresi bulunuyor.

Sözleşmeli memurlar için Çalışma Bakanlığı ile Hazine ayrıca Maliye Bakanlığı bürokratları Cumhurbaşkalığı İdari İşler Başkanlığı koordinasyonunda çalışma yürütüyor. Sözleşmeli memurlar için mevcut durumda uygulanan 3+1 formülü masada yer alıyor.