Evlilikte Yeni Dönem: Düğün Sonrası Kayıt Değişikliği İptal Edildi

Bir önceki kararında kadının evlilik sonrası kocasının soyadını alması uygulamasını eşitlik ilkesine aykırı bulup iptal eden Anayasa Mahkemesi, şimdi evlenen kadının kütüğünün kocasının hanesine taşınması uygulamasını gündemine alıyor. Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 23. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Evlenen kadının kaydı kocasının hanesine taşınır. Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır. Ancak dilerse babasının kütüğüne dönebilir” ifadesinin iptali için başvuru yapıldı.

İstanbul 14. Asliye Hukuk Mahkemesi, ilgili kanun maddesinin “eşitlik ilkesine aykırı” bulunduğunu savunarak iptali istemini Anayasa Mahkemesi’ne taşımaya karar verdi. İlk incelemenin 6 Kasım’da yapılması planlanıyor, ve eksik bulunmazsa iptal isteminin asıl görüşmesi daha sonra belirlenecek bir gün için ertelenecek.

Geçmişteki kararlar bağlamında Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesinin birinci cümlesi, evlenen kadının soyadını nasıl kullanacağına dair hükümler içeriyordu. Buna göre, evlendirme memuruna ya da nüfus idaresine yapılacak yazılı başvuru ile kadının soyadının önünde önceki soyadını da kullanabileceği; evlilik sonrası tek başına önceki soyadını kullanması mümkün değildi. Yüksek Mahkeme’nin önceki iptal kararında, erkek evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra da tek başına kullanabildiği halde, kadının aynı durumda olan önceki soyadını ancak kocasının soyadının önünde kullanabileceği kuralının cinsiyet temelli farklı muameleye yol açtığını belirtmişti.

Bu bağlamda yeni başvuru, kadının kütük yapısında da benzer bir eşitsizliği gidermeyi amaçlıyor, ve mahkeme, düzenlemenin anayasaya uygunluğunu incelemek üzere gündemi planlıyor.