Büyük Buhran Sonrası Altın Sahipliği: Yasal Yükselirler

1929’lu yıllarda Amerika’da yaşanan Büyük Buhran, günlük yaşamı derinden etkiledi. Borsanın çöktüğü ve bankaların sarsıldığı dönemde insanlar kendilerini ekonomik belirsizliğin içinde buldu. Bu süreçte hükümetin hızlı ve karar odaklı adımlar atması gerekiyordu.

Birçok insan neden o dönem altın sahibi olamıyordu? sorusu, krizin seyrini şekillendirdi. Borsadaki düşüşle birlikte altına talep arttı ve doların halka olan dolaşımı azaldı. Kriz derinleşirken altına olan ihtiyaç yükseldi; bankalar kredi veremez hâle geldi ve para arzı daraldı. Bu durum deflasyona yol açtı ve ekonomik baskı büyüdü.

Başkan Franklin D. Roosevelt, ekonomiyi canlandırmak amacıyla 6102 No’lu Başkanlık Kararnamesi ile altın üzerinde köklü bir düzenleme getirdi. 5 Nisan 1933’te yürürlüğe giren kararname, altın sahiplerinin 1 Mayıs 1933’e kadar altınlarını devlete teslim etmesini emrediyordu. Uymayanlara ise ağır cezalar öngörülüyordu; altınını bankaya teslim etmeyenler 10.000 dolarlık para cezası ve 10 yıl hapisle karşı karşıya kalacaktı.

Altın karşılığında dolar verildi; devlet, vatandaşlardan toplanan altını ons başına 20,67 dolardan hesaplayıp karşılığında dolar verdi. Ancak bazı istisnalar da mevcuttu: Kişi başına 100 dolarlık altın sikke, koleksiyonluk nadir sikkeler gibi bazı altınlar karar kapsamı dışında bırakıldı. Toplanan tüm altınlar Hazine’ye devredildi ve ardından devlet, resmi fiyatı ons başına 20,67 dolardan 35 dolara yükselterek piyasa fiyatını sabitledi. Böylece devlet, bu işlemlerden belirgin bir kazanç elde etti.

Altınla ödeme zorunluluğu da krizin etkileriyle birlikte kaldırıldı; borç sözleşmelerinde altınla ödeme koşulu sona erdi. Kriz sona erdiğinde, altınla ilgili bu yasak da kaldırıldı. 31 Aralık 1974 tarihinde altın sahibi olma yasağı resmen kaldırıldı; bundan sonra isteyen herkes altın alıp satma özgürlüğüne kavuştu.