Diş Çürüğü Nedir? Diş Çürüğünden Nasıl Korunulur?

Diş çürüğü diş sert dokularının yıkımı ile meydana gelen multifaktöriyel infeksiyöz (çok faktörlü) bir hastalıktır. Dinozorların, sürüngenlerin ve erken dönem memelilerin var oluşundan beri bu hastalığın süregeldiği yapılan çalışmalarda belirlenmiştir. Medeniyetlerin gelişmesi ve refah seviyesinin artması ile diş çürüklerinde ciddi artışlar yaşanmıştır.

Dişlerimizin Neden Çürür?

Diş çürüğü oluşumu için aşağıda belirtilen dört ana etkenin aynı zamanda aynı ortamda bulunması şarttır. Bunlar:

• Bakteriyel dental plak
• Karbonhidrat
• Diş dokusu
• Zaman

Bu dört ana etkenden biri olmaması halinde çürük oluşmaz

Dişlerin çürümesinde en etkili faktörlerden biri olan bakteriyel dental plak, ağızda parçalanan bazı karbonhidratlarla beslenerek diş üzerinde birikirler. Bu birikme sonucu ağız asit içeriği artar ve diş sert dokularında çözünmeler meydana gelir, bu çözünmelerin devam etmesi durumunda çürük oluşur. Oluşan çürüğün devam etmesi halinde diş yumuşak dokuları da deforme olabilir.

Diş Çürüğünden Nasıl Korunulur?

Diş çürüğünden korunmak için bazı uygulamalar

Bakteriyel dental plak yalnızca mekanik hareketler ile ortadan kaldırılır. Diş fırçalama ve diş ipi kullanımı bakteriyel dental plağı kaldırmada en etkili uygulamalardan bazılarıdır.

Çürük oluşumunda büyük etkenlerden bir tanesi de karbonhidratlar yani şekerlerdir. Şekerler ağıza girdiği anda parçalanmaya başlarlar ve mikroorganizmalar tarafından tüketilebilecek hale gelebilirler. Küçük karbonhidrat molekülleri bu mikroorganizmaların besin kaynağını oluşturur.

Mikroorganizmalar da bu besin kaynağını kullanarak ağız içi asit miktarını arttırır bu durumda çürük meydana gelmeye başlar. Tükürük akışı bu asiti tamponlamaya çalışsa da bazen yeterli gelmeyebilir bu nedenle ağız asit içeriği arttığı anda bazik bir besin ya da sıvı tüketilirse ağız ortamı asit içeriği tamponlanmış olacaktır. Örneğin çikolata tüketildikten sonra ortaya çıkan asidi tamponlamak için tüketilen bir  miktar peynir bu tamponlamaya büyük katkı sağlar.

İnsan ağzında asit tamponlama sistemi vardır. Bu sistem ağıza bir besin alındıktan sonra çalışmaya başlar yani tükürük akış hızı artarak oluşan asidik içerik tamponlanmaya çalışılır. Bu nedenle eğer şekerleme, çikolata tarzı yüksek karbonhidrat içeren besinler öğün aralarında değil öğünlerle beraber tüketilmelidir. Çünkü ağız asit içeriği daha yeni tamponlanmışken ağza atılan yüksek karbonhidrat içerikli besinler  bir kez daha asidik içeriği arttırır ve bu da çürük oluşum hızında ciddi bir artışa sebep olur.

Bakteriyal dental plağı meydana getiren mikroorganizmalar yeni doğan bebeklerde bulunmaz, bebeklere annelerinden, bakıcılarından ya da başka bebeklerden bulaşır. Bu bulaş ne kadar geç başlarsa diş çürüğü başlaması da o kadar gecikir. Bu bulaşı engellemek için yapılması gereken annelerin veya bakıcıların bebeklerin biberonlarında ki sütün ya da suyun sıcaklığını ağızları ile kontrol etmemeleri, başka bebekler ile oyun oynanırken bebeklerin oyuncakları ağızlarına sokmaları engellenmesi büyük önem taşır.